Το όνομα μου είναι Μαλάλα

Το κορίτσι που ταυτίστηκε με τον αγώνα για την εκπαίδευση των κοριτσιών, θα είναι πρότυπο για τις γυναίκες και τα κορίτσια όλου του κόσμου τώρα και για πάντα. Από τη Λουκία Λυκίδη

«Κατάγομαι από μια χώρα που δημιουργήθηκε τα μεσάνυχτα. Όταν κόντεψα να πεθάνω ήταν μεσημεράκι. Ένα χρόνο πριν άφησα το σπίτι μου για να πάω στο σχολείο και δεν επέστρεψα ποτέ. Με βρήκε μια σφαίρα των Ταλιμπάν και διακομίστηκα με αεροπλάνο από το Πακιστάν έχοντας χάσει τις αισθήσεις μου. Ορισμένοι λένε πως δεν θα γυρίσω ποτέ στην πατρίδα μου μα εγώ πιστεύω με όλη μου την καρδιά πως θα γυρίσω. Το να ξεριζώνεσαι απ'την χώρα που αγαπάς δεν το εύχομαι ούτε στον χειρότερο εχθρό μου». Κάπως έτσι ξεκινά το βιβλίο «Με λένε Μαλάλα», η ιστορία της διεθνώς γνωστής πια, που έγινε το σύμβολο του αγώνα για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση στην χώρα της.

Η πιο γνωστή έφηβη στον κόσμο, το κορίτσι που έγινε εξώφυλλο στο περιοδικό Time σαν ένας από τους ανθρώπους με την μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο, η νεότερη υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης και κάτοχος του βραβείου Ζαχάροφ, αποφάσισε να διηγηθεί την ιστορία της, σε ένα βιβλίο -που απαγορεύτηκε στην χώρα της- και έγινε ανάρπαστο σε όλο τον πλανήτη, γιατί τον συγκίνησε πραγματικά.

Με την ιστορία της και όλες τις λεπτομέρειες για την οικογένεια της, τον τρόπο που μεγάλωσε αλλά και τις λεπτομέρειες της επίθεσης που δέχτηκε από τους Τάλιμπαν στις 9 Οκτωβρίου 2012 μέσα στο σχολικό λεωφορείο που την γύριζε σπίτι. «Είχα αρχίσει να επιστρέφω με το λεωφορείο επειδή η μητέρα μου φοβόταν να μ' αφήνει να γυρίζω μόνη μου. Είχαμε δεχτεί κάμποσες απειλές στην διάρκεια της χρονιάς. Άλλες στις εφημερίδες και άλλες σε σημειώματα ή μηνύματα που μας μετέφεραν τρίτοι. Στον δρόμο μας δεν μπορούσες να μπεις με αμάξι, οπότε στον δρόμο του γυρισμού κατέβαινα από το λεωφορείο, περνούσα μια σιδερένια πύλη και ανέβαινα κάτι σκαλιά. Πίστευα πως αν ποτέ κανείς μου επιτίθεντο θα ήταν σε αυτά τα σκαλιά. Αναρωτιόμουν τι θα έκανα. Μπορεί να έβγαζα το παπούτσι μου και να του το πέταγα, αλλά μετά σκέφτηκα πως έτσι δεν θα υπήρχε καμιά διαφορά ανάμεσα σε εμένα και στον τρομοκράτη. Θα ήταν καλύτερο να τον παρακαλέσω λέγοντας: “Σύμφωνοι, πυροβόλησε με, μα πρώτα άκουσε με. Αυτό που κάνεις είναι λάθος δεν έχω τίποτα εναντίον σου προσωπικά, απλώς θέλω όλα τα κορίτσια να έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση”».

Οι απειλές εναντίον της Μαλάλα ξεκίνησαν μετά την αποκάλυψη πως εκείνη ήταν η αληθινή μαθήτρια blogger που έγραφε για το πως είναι να μεγαλώνεις κάτω από το καθεστώς τον Ταλιμπάν. Η ιδέα αρχικά ανήκε στους υπεύθυνους του σάιτ BBC Urdu που τυχαία απευθύνθηκαν στον πατέρα της Μαλάλα, που ήταν ιδιοκτήτης σχολείου, για να βρουν κάποια μαθήτρια που θα ήθελε να το κάνει. Καμία μαθήτρια δεν βρέθηκε και έτσι ο πατέρας της Μαλάλα προέτρεψε εκείνη να το κάνει. Ο πατέρας της Μαλάλα δεν ήταν ένας τυπικός Πακιστανός. Παντρεύτηκε την γυναίκα του από έρωτα, γιόρτασε όταν γεννήθηκαν οι κόρες του, φρόντιζε να μορφωθούν και τις άφηνε να μένουν ξύπνιες μέχρι αργά και να μιλούν για ποίηση και πολιτική. Η Μαλάλα μεγάλωσε σε ένα οικογενειακό περιβάλλον που της εμπνέει τις αρχές της ελευθερίας και της ισότητας. Την κάνει να καταλάβει πως η μόρφωση είναι δύναμη. Της εμφυσά αγάπη για το σχολείο.

Η Μαλάλα είναι η ιδανική blogger. Μέσα από την δική της πένα η διεθνής κοινή γνώμη μαθαίνει πως είναι για ένα έφηβο κορίτσι να μεγαλώνει κάτω από την κυριαρχία των Ταλιμπάν. “Φοβόμουν να πάω σχολείο σήμερα γιατί οι Ταλιμπαν εξέδωσαν μια εντολή που απαγορεύει την φοίτηση των κοριτσιών. Από τις 27 μαθήτριες μόνο 11 ήρθαν σήμερα στην τάξη”. Στο blog της περιγράφει πως όλο και λιγότερες μαθήτριες έφταναν στο σχολείο μέχρι που το σχολείο της κλείνει. Η Μαλάλα γράφει χειρόγραφες σημειώσεις τις οποίες δίνει σε έναν ρεπόρτερ που τις σκανάρει και τις στέλνει με email. Πολλά σχολεία θα καταστραφούν από τους Ταλιμπάν μέχρι την ημέρα που ο τοπικός αρχηγός των Ταλιμπάν θα άρει την απαγόρευση της φοίτησης των κοριτσιών στα σχολεία, αρκεί αυτές να φορούν μπούργκα. "Από τον καιρό που οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία, το σχολείο μας δεν έχει πλέον επιγραφή και η περίτεχνη μπρούτζινη πόρτα στην μέση του άσπρου τοίχου, απέναντι από την μάντρα του ξυλοκόπου, δεν δίνει το παραμικρό στοιχείο για το τι κρύβεται πίσω της. Για μας τα κορίτσια η πόρτα εκείνη ήταν σαν μια μαγική είσοδος στον δικό μας ξεχωριστό κόσμο . Καθώς την διαβαίναμε χοροπηδώντας πετούσαμε τις μαντίλες μας στον αέρα σαν τον άνεμο που φυσά τα σύννεφα πέρα για να βγει ο ήλιος και έπειτα ανεβαίναμε τρέχοντας μπουλούκι τα σκαλιά". Η μέρα της επίθεσης ήταν μια τέτοια μέρα. Μονάχα που η Μαλάλα βρίσκονταν εν μέσω εξετάσεων και ο νους της έτρεχε στο επόμενο μάθημα και στο πώς θα τα πήγαινε. «Ο αέρας μέσα στο λεωφορείο ήταν ζεστός και κόλλαγε πάνω σου. Το λεωφορείο έστριψε δεξιά από τον κεντρικό δρόμο στο φρουρούμενο φυλάκιο όπως πάντα και έπειτα στη γωνία που περνούσε δίπλα από το έρημο γήπεδο του κρίκετ. Το λεωφορείο σταμάτησε απότομα. Ξαφνικά ένας γενειοφόρος άνδρας έκανε νόημα στο λεωφορείο να σταματήσει. “Αυτό είναι το λεωφορείο της σχολής Χουσάλ;" ρώτησε τον οδηγό μας. Η ερώτηση ήταν βλακώδης γιατί το όνομα του σχολείου ήταν γραμμένο πάνω στο λεωφορείο. "Θέλουμε πληροφορίες σχετικά με κάποιες μαθήτριες" είπαν. "Θα πρέπει να πάτε στην γραμματεία" είπε ο οδηγός. Καθώς μιλούσαν ένας άλλος λευκοντυμένος νεαρός πλησίασε το πίσω μέρος του λεωφορείου. ”Κοίτα είναι ένας από αυτούς τους δημοσιογράφους και έρχεται να σου ζητήσει συνέντευξη" είπε φίλη μου η Μονίμπα. Από τότε που είχα αρχίσει να μιλάω μαζί με τον πατέρα μου σε εκδηλώσεις, για την εκστρατεία εκπαίδευσης των κοριτσιών, δημοσιογράφοι εμφανίζονταν συχνά. Ο συγκεκριμένος φορούσε ένα μυτερό καπέλο και είχε ένα μαντίλι που κάλυπτε τη μύτη και το στόμα του λες και είχε γρίπη. "Ποια από σας είναι η Μαλάλα;" ρώτησε με τόνο προσταγής. Κανείς δεν μίλησε αλλά πολλά κορίτσια γύρισαν και με κοίταξαν, ήμουν η μόνη που δεν φορούσα μαντίλα Τότε ύψωσε ένα μαύρο πιστόλι. Αργότερα έμαθα ότι ήταν Κολτ σαρανταπεντάρι. Κάποια κορίτσια ούρλιαξαν. Η Μονίμπα μου είπε ότι της έσφιξα το χέρι. Οι φίλες μου λένε ότι πυροβόλησε τρεις φορές απανωτά. Η πρώτη σφαίρα διαπέρασε τον οφθαλμικό κόγχο και βγήκε από το αριστερό ώμο». Το επόμενο πράγμα που θυμάται η Μαλάλα είναι να ξυπνά εφτά μέρες μετά στο νοσοκομείο Queen Elizabeth στο Μπέρμπινχαμ. «Υπάρχουν εικόνες στο μυαλό μου που έρχονται από καιρό σε καιρό» είπε σε δημοσιογράφο του BBC. «Σε μια από αυτές είμαι στο φορείο και βλέπω πολύ κόσμο γύρω μου. Αναζητώ με τα μάτια τον πατέρα μου και αναρωτιέμαι που είναι. Δεν μπορώ να μιλήσω. Κάποια στιγμή τον βλέπω. Κάτι μου λέει. Σκέφτομαι μήπως έχω πεθάνει. Και μετά πάλι σκέφτομαι αν έχω πεθάνει πώς μιλάω στον εαυτό μου». Όσο η Μαλάλα βρίσκεται στο νοσοκομείο και παλεύει για την ζωή της, το όνομα της, η δράση, τα πιστεύω και ο σκοπός της γίνονται διεθνώς γνωστά. Τα Ηνωμένα Έθνη ξεκινούν μια εκστρατεία συγκέντρωσης ψήφων με τίτλο «I am Malala» που ζητά όλα τα παιδιά του κόσμου να βρίσκονται σε σχολεία μέχρι το 2015. Ταυτόχρονα συστήνεται το Malala Fund για την χρηματοδότηση. Η Μαλάλα πια έχει κερδίσει την μάχη με την ζωή και στα 16 της υπογράφει το πρώτο αυτοβιογραφικό της βιβλίο. Όταν ρωτήθηκε από το BBC πότε θα επιστρέψει στο Πακιστάν απάντησε: «Πρέπει πρώτα να δυναμώσω. Να σπουδάσω, να γίνω δυνατή και σίγουρα μια μέρα θα επιστρέψω».

To άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Marie Claire τον Φεβρουάριο του 2014.