Ξεφυλλίζουμε το λεύκωμα Mother and Child του Ken Dunkan για να γνωρίσουμε την μητρική αγάπη που δίνει δύναμη, αισιοδοξία και το κίνητρο για να αλλάξει ο κόσμος. Από το Εκουαδόρ και την Σενεγάλη μέχρι την Ινδία και την Μογγολία. Από την Λουκία Λυκίδη
O Κεν Ντάνκαν έγινε διάσημος φωτογραφίζοντας πανοραμικά τοπία της Αυστραλίας αλλά και για το άλμπουμ των Midnight Oil "Diesel and Dust". Ήταν 20 χρόνια πριν όταν έκανε το πρώτο του ταξίδι για λογαριασμό της αυστραλέζικης μη κυβερνητικής οργάνωσης World Vision σε μερικές από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου τότε, στις οποίες η World Vision εφάρμοζε τα διεθνή της project. Σήμερα την περιγράφει σαν την εμπειρία που άλλαξε για πάντα την ζωή του. «Αυτά τα πρώτα ταξίδια στα τριάντα μου με έκαναν να καταλάβω τι σημαίνει παγκόσμια φτώχεια, αλλά και να αλλάξω τον τρόπο που έβλεπα την ζωή μου». Ήταν το 2010, είκοσι χρόνια μετά από το πρώτο του ταξίδι, όταν ο Κεν Ντάνκαν μαζί με τον επικεφαλής της World Vision, Τιμ Κοστέλο επισκέφτηκαν τις παραγκουπόλεις της Ινδίας. Εκεί βλέποντας την δύναμη που επιδείκνυαν οι γυναίκες, ο Ντάνκαν κατάλαβε ότι είχε βρει το θέμα του επόμενου βιβλίου του. Πρωταγωνίστριες σε αυτό θα ήταν οι μητέρες και τα παιδιά τους. Έτσι ταξίδεψε στο Μπαγκλαντές, στην Βολιβία, στο Εκουαδόρ, στην Ινδία, στην Μογγολία, στην Σενεγάλη, τις φωτογράφισε αλλά και μίλησε μαζί τους για την ζωή τους, για την σχέση τους με τα παιδιά τους αλλά και για το πώς τα project της World Vision για την υγεία και για την εκπαίδευση έχουν αλλάξει την ζωή τους. Σε όλα τα project οι ντόπιες ήταν αυτές που δούλεψαν στενά με τα μέλη της οργάνωσης για να εντοπιστούν οι εξειδικευμένες ανάγκες και να έρθουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Η Καντιάτου είναι 26 ετών και είναι μια από τις εθελόντριες στο ιατρικό κέντρο ενός σενεγαλέζικου χωριού. Εδώ γεννήθηκε και εδώ έχει ζήσει όλη της την ζωή. Η νεαρή γυναίκα ασχολείται κυρίως με τον προγενετικούς ελέγχους που οργανώνονται για τις εγκύους της περιοχής στο κέντρο αλλά και για τους ελέγχους και την παρακολούθηση των λεχώνων και των νεογνών. «Μου αρέσει πολύ να δουλεύω με τα παιδιά γιατί απολαμβάνω να τα φροντίζω. Επίσης μέσα στα καθήκοντα μου είναι να μιλώ στις γυναίκες της κοινότητας μου για το πόσο σημαντικό είναι να επισκέπτονται το ιατρικό κέντρο στην διάρκεια της εγκυμοσύνης τους αλλά και αργότερα με τα παιδιά τους». Η Καντιάτου ήταν από αυτές που είχε την τύχη να δει τα πράγματα στην κοινότητα της να αλλάζουν. «Παλαιότερα οι γυναίκες γεννούσαν τα παιδιά τους στα σπίτια τους και δεν πήγαιναν ποτέ στο γιατρό για να κάνουν στα μικρά τους εμβόλια, με αποτέλεσμα εκείνα να πεθαίνουν από ασθένειες –απλές για τον ανεπτυγμένο κόσμο- όπως οι μαγουλάδες».
Η πιο σημαντική συμβουλή που δίνει η Καντιάτου στις νέες μητέρες είναι να θηλάζουν τα παιδιά τους λόγω των θρεπτικών συστατικών που περιέχει το μητρικό γάλα ώστε να έχουν ένα γερό και υγιές μωρό». Δεν πάει πολύς καιρός από την εποχή που οι γυναίκες που είχαν ένα άρρωστο μωρό δεν ήξεραν που ν απευθυνθούν. Τώρα το ιατρικό κέντρο έχει όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό για να αντιμετωπίσει την πλειοψηφία των περιπτώσεων». «Νιώθω πολύ τυχερή που την έχω. Μου την έδωσε ο θεός και θα την φροντίζω για να γίνει ένας καλός άνθρωπος στο μέλλον» λέει η 19χρονη αδερφή της Καντιάτου κοιτάζοντας το τριών μηνών μωρό της.
Βασικές αρχές υγιεινής
Στην Σενεγάλη ζει και η 17χρονη Μαρί με την 15 μηνών κόρη της, την Αισσάτου. Η Αισσάτου πήρε παραδοσιακά το όνομα της –της το έδωσε ο πατέρας της- από κάποιο πρεσβύτερο μέλος της οικογένειας. Ο επίσης δεκαεφτάχρονος Λασάνα, σύζυγος της Μαρί είναι αγρότης. Το ζευγάρι μένει μαζί την μητέρα του Λασάνα, την 50χρονη Νένε. Από την στιγμή που γεννήθηκε η μικρή Αισάτου υπέφερε από εμετούς και διάρροια και δεν μπορούσε να συγκρατήσει την τροφή. Διαγνώστηκε με υποσιτισμό και η ομάδα της World Vision την παρακολουθεί συνεχώς. «Ανησυχώ πολύ για την υγεία της. Δεν μπορώ να σκεφτώ το μέλλον της. Σκέφτομαι μόνο το σήμερα. Κάθε βράδυ την βάζω στο κρεβάτι της και προσεύχομαι να μείνει ζωντανή» λέει η Μαρί. Πιο κει στέκεται η πεθερά της. «Η υγιεινή είναι πολύ σημαντική. Πρέπει να πλένεις το μωρό πολύ τακτικά ειδικά αν είναι άρρωστο. Και πρέπει ταυτόχρονα να καλύπτεις το μωρό ώστε να είναι προφυλαγμένο».
Σοφία Γενεών
Η Σάμπιο είναι 40 χρονών και έχει δύο κορίτσια και τρία αγόρια. Την Μαμάντου, τριών ετών και την Ναριάμα σχεδόν δύο. Για να γεννήσει τα παιδιά της η Σάμπιο οδήγησε μέχρι το νοσοκομείο. Για εκείνη το ιατρικό κέντρο ήρθε να λειτουργήσει σαν καταφύγιο, αλλά και σαν συμβουλευτικό κέντρο και να συμπληρώσει –με επιστημονικό τρόπο- αυτό που κάποτε έκανε η γιαγιά της. «Όταν τρώει είναι χαρούμενος. Σχεδόν χορεύει όταν τρώει. Είναι τρομερό. Βλέπει το φαγητό να έρχεται και ξεκινά να χορεύει. Αντίθετα όταν είναι αναστατωμένος ή θυμωμένος τραβάει τα αυτιά του. Τότε τον αγκαλιάζω και του μιλάω. Έτσι ηρεμεί. Για τα παιδιά μου ονειρεύομαι να βρουν μια μέρα δουλειά» λέει η Σάμπια ντροπαλά.
Η Ανίκα από το Μπαγκλαντές
Η Σόνια ζει στο Μπαγκλαντές. Η δέκα μηνών κορούλα της η Ανίκα πάσχει από υποσιτισμό. Η Σόνια μαζί με πολλές άλλες γυναίκες συμμετέχουν στο πρόγραμμα της World Vision που τους μαθαίνει να μαγειρεύουν γεύματα πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία, ώστε να μειωθεί ο υποσιτισμός στα παιδιά μέχρι πέντε ετών και στις έγκυες γυναίκες. Η ομάδα της μαγειρικής εξελίχθηκε σε μια ενδιαφέρουσα δραστηριότητα που έφερνε κοντά τις γυναίκες της κοινότητας και τις έκανε να μαγειρεύουν και να τρώνε μαζί. Σε αυτό το πρόγραμμα η Σόνια έμαθε να μαγειρεύει kichuri. Τα μαθήματα είχαν αποτέλεσμα. Μέσα σε έναν μήνα η κόρη της πήρε 900 γραμμάρια και εκείνη απόλαυσε όσο τίποτε άλλο τις μαγειρικές συνευρέσεις με τις άλλες μαμάδες.
Α, β, γ,δ...
Μια αντίστοιχη χαρούμενη παρέα μαζεύεται συχνά πυκνά στην απομονωμένη κοινότητα των Αβοριγίνων στο Τζίγκαλονγκ της Δυτικής Αυστραλίας. Εκεί η World Vision έστησε ένα κέντρο προσχολικής φροντίδας που θα προετοιμάζει τα παιδιά για το σχολείο. Στον πυρήνα αυτού του κέντρου βρίσκονται η ομάδα παιχνιδιού και η εβδομαδιαίες συναντήσεις της. Εκεί οι γονείς παιδιών προσχολικής ηλικίας μπορούν να βρουν καθοδήγηση και απαντήσεις σε τυχόν ερωτήματα τους, ενώ τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από το παιχνίδι. Όλα γίνονται σε μια αίθουσα γεμάτη παιχνίδια, βιβλία, παζλ και μαρκαδόρους. Στο προαύλιο ο χώρος είναι γεμάτος από τον σχετικό εξοπλισμό και ποδήλατα. Οι δραστηριότητες είναι προσανατολισμένες να ενισχύουν την μάθηση των αισθήσεων, την ανάγνωση, την αναγνώριση των αριθμών αλλά και μαθήματα υγιεινής όπως το πλύσιμο των χεριών.
Η Ηannifer ήταν μια από τις πρώτες μαμάδες που παρακολουθησε το πρόγραμμα με τον γιο της Τζόρνταν. Με τον καιρό εξελίχθηκε σε εθελόντρια ενθαρρύνοντας άλλες μαμάδες να συμμετέχουν αλλά και βοηθώντας στην οργάνωση των δραστηριοτήτων. Αυτό το διάστημα εκπαιδεύεται στην φροντίδα παιδιών προσχολικής αγωγής. «Ελπίδα μας είναι να μπορέσει να δουλέψει το πρόγραμμα αυτό αυτόνομα, ώστε κάποι στιγμη τα άτομα της κοινότητας να το τρέχουν μόνα τους". "Έχω μεγάλη καρδιά και τους χωράει όλους» λέει η Μισέλ που με τις αρερφές της την Μπάρμπαρα και την Λεονί είναι οι στυλοβάτες της κοινότητα τους στην αβορίγινικη κοινότητα Newman.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Marie Claire τον Ιανουάριο του 2014