Μπορεί ένα κορίτσι από μια αγροτική περιοχή της Ινδίας να γίνει κορυφαία skater; H ηρωίδα της νέας ταινίας του Netflix Skater Girl τα κατάφερε. Το ίδιο και η Asha Gond στην πραγματική ζωή. Από την Λουκία Λυκίδη
H Rachel Saanchita Gupta υποδύεται την Prerna στην ταινία Skater Girl του Netflix
Κάθε φορά που οι γείτονες της Asha Gond στην επαρχία Janwar στην κεντρική Ινδία την έβλεπαν με το skate συμβούλευαν τους δικούς της να την κρατούν περισσότερο απασχολημένη με τις δουλειές του σπιτιού ή να την παντρέψουν το συντομότερο δυνατόν. Άλλοι περιορίζονταν στο να σχολιάσουν ότι το skate δεν είναι για τα κορίτσια. Η Asha έμαθε skate στο skatepark που δημιούργησε η Γερμανίδα σύμβουλος επιχειρήσεων και ακτιβίστρια Ulrike Reinhard η οποία από το 2012 ζει στην Ινδία και έχει βάλει σκοπό της ζωής της να ενδυναμώσει τους νέους στις αγροτικές περιοχές της χώρας.
Αν και η αρχική της σκέψη ήταν να ιδρύσει ένα σχολείο, η ιδέα του skatepark της φάνηκε καλύτερη και την εμπνεύστηκε από την δράση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Skateistan που χρησιμοποιεί το skate σαν μέσο για να ενδυναμώσει τα κορίτσια σε διάφορα σημεία του πλανήτη. Πριν την δημιουργία του skatepark στην Janwar η Asha ζούσε σε μια αυστηρά πατριαρχική κοινωνία και ανήκε στην χαμηλότερη κοινωνική κάστα, τους Adivasis . Η Asha και τα κορίτσια της κάστας της δεν μπορούσαν να συναναστραφούν με παιδιά από άλλες υψηλότερες κάστες, παντρεύονταν νωρίς και σε μεγάλο ποσοστό ήταν αναλφάβητες.
Δημιουργώντας το skatepark η Ulrike Reinhard ήλπιζε αυτό να αλλάξει. To πάρκο ήταν ανοιχτό και δωρεάν για παιδιά από όλες τις κάστες και τα παιδιά από την χαμηλή κάστα των Adivasis ενθαρρύνονταν να κάνουν skate μαζί με παιδιά από την υψηλότερη των Yavad με απώτερο στόχο να σπάσουν τα στεγανά και τα στερεότυπα μεταξύ των τάξεων. Εκεί οι υψηλότερες κάστες δεν έχαιραν ιδιαίτερης μεταχείρισης, πράγμα σπάνιο στην Ινδία. Ευνοική αντιμετώπιση εδώ είχαν μόνο τα κορίτσια αφού ο πρώτος κανόνας του skatepark ήταν Girls First. Αυτό σήμαινε πως όταν δεν υπήρχε ελεύθερη σανίδα, ένα κορίτσι μπορούσε να ζητήσει από ένα αγόρι την δική του και αυτός όφειλε να της την δώσει.
H Asha Gond στο skatepark που δημιούργησε η Ulrike Reinhard στο Janwar
Αυτός ήταν ο τρόπος που επέλεξε η Reinhard για να επανορθώσει την αδικία με την οποία η γέννηση και η κάστα επέβαλαν στις νεαρές Ινδές κοπιαστική δουλειά και γάμο από μια πολύ νεαρή ηλικία. Αυτό μαζί με τον δεύτερο κανόνα που προέβλεπε Νο school. No skateboarding. Αυτό σήμαινε πως όποιο παιδί δεν παρακολουθούσε τα μαθήματα του ή τα διέκοπτε για οποιονδήποτε λόγο δεν μπορούσε να γίνει δεκτό στο skatepark. Μάλιστα για να κάνει το σχολείο μια ευχάριστη εμπειρία για τα παιδιά η Reinhard συνεργάστηκε με το Prakriti School, μια οργάνωση που ενθαρρύνει πρωτοποριακές μεθόδους μάθησης, για να επιμορφώσει τους δασκάλους στην επαρχία της Janwar και να τους βοηθήσει να βελτιώσουν τις εκπαιδευτικές τους δεξιότητες. Αυτό πραγματικά αύξησε τα ποσοστά παρακολούθησης των μαθημάτων στα σχολεία που συχνά γίνονται σε εργαστήρια μπροστά από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή στον οποίο τα παιδιά έγραφαν ποιήματα στα Hindu ή έλυναν ασκήσεις μαθηματικών.
Asha Gond
«Είναι το skate όμως αυτό που κάνει τα πράγματα να λειτουργούν» υποστηρίζει η Reinhard που φέρνει και πάλι το παράδειγμα της δράσης της οργάνωσης Skateistan που έχει οργανώσει επιτυχώς τέτοια προγράμματα σε χώρες όπως το Αφγανιστάν, η Καμπότζη και η Νότια Αφρική. Πώς μπορεί όμως ένα sport να πετύχει τόσα πολλά; Και κυρίως μια αληθινή κοινωνική αλλαγή. «Τα σπορ είναι ούτως ή άλλως πολύ ισχυρά σαν μέσα κοινωνικής αλλαγής» εξηγεί η διευθύντρια του ινδικού think tank Center for Budget and Policy Studies Jyotsna Jha . Ένα σπορ τόσο καινούριο και συναρπαστικό όπως το skate δίνει σε πολλά παιδιά την αίσθηση του επιτεύγματος, πράγμα που δεν θα ένιωθαν πιθανότατα ποτέ χωρίς αυτό. Ειδικά το να συστήνεις στα κορίτσια ένα σπορ παραδοσιακά ανδροκρατούμενο σπάει τα στερεότυπα και αλλάζει τον τρόπο που σκέφτεται ο κόσμος αλλά και τα ίδια τα κορίτσια»
Αυτή την μοίρα του αναλφαβητισμού, του γάμου σε μικρή ηλικία και των αμέτρητων περιορισμών αψήφησε η Asha Gond η οποία φτάνοντας κάποιες μέρες στο πάρκο έβρισκε απειλητικά μηνύματα γραμμένα στο τσιμέντο. «Θα σε κάψουμε αν δεν σταματήσεις το skate» της έγραφαν. Εκείνη όμως τα αγνοούσε και συνέχιζε να μαθαίνει. Στην αρχή μέσω του You Tube. Καθημερινά βελτίωνε την ισορροπία της και προσπαθούσε να εξασκείται σε όλο και δυσκολότερα τρικς. Ακόμα και ξαπλωμένη στο κρεβάτι της σκεφτόταν τις κινήσεις που θα την έκαναν να πετύχει το επόμενο πιο δύσκολο κόλπο. Ήταν αυτό που σταδιακά της εξασφάλισε μια διέξοδο από την συντηρητική πατριαρχική κοινωνία στην οποία είχε μεγαλώσει αλλά και ένα εισιτήριο σε πολλούς διαγωνισμούς skateboarding στην Ινδία αλλά και στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Skate που έγινε το 2018 στην Κίνα.
Μια τέτοια συναρπαστική ιστορία παρουσιάζει και η νέα ταινία του Netflix Skater Girl της σκηνοθέτη Manjari Makijany. Βλέποντας το trailer της ταινίας όσοι γνώριζαν το skatepark της Reinhard και την ιστορία της Gond πίστεψαν ότι αναφέρονταν σε αυτό. «Γιατί δεν ζητήσατε την άδεια μου για να πείτε την ιστορία μου» έγραψε στα comments του post που ανέβασε το Netflix για την ταινία. Η σκηνοθέτης ισχυρίζεται πως η ταινία δεν είναι βιογραφική ούτε ντοκιμαντέρ και πως σε καμία περίπτωση δεν αναφέρεται στη Gond ή την Reinhard. Πάντως η σκηνοθέτης είχε επισκεφτεί το skatepark στην Janwar και είχε μιλήσει τόσο με την Gond όσο και με άλλα παιδιά της κοινότητας για το πως το skate άλλαξε την ζωή τους. Μάλιστα είχε ζητήσει στην Reinhard να είναι σύμβουλος στην ταινία και σε πολλά από τα παιδιά να συμμετέχουν σε μια σκηνή στο φινάλε της ταινίας. Η Reinhard ενώ αρχικά συμφώνησε τελικά αποχώρησε θεωρώντας ότι επρόκειτο για την κλασική κλισέ, γλυκερή οικογενειακή ταινία και τα παιδιά αρνήθηκαν γιατί αποφάσισαν πως δεν ήθελαν να έχουν ρόλο κομπάρσου σε μια ταινία που μιλούσε για την δική τους ζωή.
Σκηνή από την ταινία Skater Girl
Η ταινία εκτός από το ότι έκανε γνωστό το skatepark της Janwar δημιούργησε και ένα νέο στην περιοχή για τις ανάγκες των γυρισμάτων που τώρα χρησιμοποιείται από τα παιδιά της κοινότητας. Όσο για το αν η Gond είδε την ταινία; Θα πρέπει πρώτα να εξασφαλίσει μια συνδρομή στο Netflix κάτι που δεν έχουν πολλοί από τους συμπατριώτες της στην Janwar.