Πώς μπορεί το ποδόσφαιρο να ενδυναμώσει γυναίκες και νεαρά κορίτσια; Δύο Αμερικανίδες αστέρες του ποδοσφαίρου, η Tara Koleski και η Jennifer Grubb βρέθηκαν στην Ελλάδα για να αποδείξουν πως ο αθλητισμός μπορεί να προωθήσει την ισότητα και την συμπερίληψη.
Πριν λίγες μέρες βρέθηκαν στην Ελλάδα δύο Αμερικανίδες αστέρες του ποδοσφαίρου, η Tara Koleski και η Jennifer Grubb. Ο λόγος της επίσκεψή τους ήταν το πρόγραμμα Score A Goal που διοργάνωσε η Athens Comics Library και η Πρεσβεία των Η.Π.Α με στόχο τη γυναικεία ενδυνάμωση και την άρση των αποκλεισμών στον αθλητισμό.
Οι δύο γυναίκες με μεγάλη εμπειρία τόσο αγωνιστικά όσο και από προπονητικές θέσεις ήταν τα κατάλληλα πρότυπα για να εμπνεύσουν τα νέα κορίτσια να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. Στην διάρκεια της παραμονής τους επισκέφθηκαν δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, προπονητικά camp και συλλόγους νέους ενώ είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν και με οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών που αξιοποιούν το ποδόσφαιρο ως μέσο κοινωνικής ανάπτυξης Επιπλέον συνομίλησαν με ομάδες ποδοσφαίρου γυναικών και νέων και είχαν την ευκαιρία να μεταφέρουν την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους στο ελληνικό κοινό μέσα από εργαστήρια, ομιλίες και προπονητικές επιδείξεις ενώ συμμετείχαν και σε ένα φιλικό ποδοσφαιρικό αγώνα.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι να έχουμε την Tara και την Jennifer στην Ελλάδα» δήλωσε η η μορφωτική ακόλουθος της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Shanna Dietz Surendra που συνδιοργάνωσε το πρόγραμμα. «Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε την ευκαιρία να δείξουμε πως ο αθλητισμός μπορεί να προωθήσει τις αρχές της συμπερίληψης, της διαφορετικότητας, της ισότητας και της προσβασιμότητας που είναι έννοιες κλειδιά σε ό,τι η αμερικανική κυβέρνηση κάνει. Ο αθλητισμός με αυτόν τον τρόπο γίνεται ένας μικρόκοσμος που αντικατοπτρίζει το τι συμβαίνει στην κοινωνία και τα μαθήματα που μας δίνει μπορούμε να τα εφαρμόσουμε και σε τομείς πέρα από τον αθλητισμό». Όσο βρίσκονταν στην Ελλάδα το Generation Woman συνάντησε τις δύο αθλήτριες και προπονήτριες για να μιλήσει μαζί τους για το γυναικείο ποδόσφαιρο, τις προκλήσεις και τις διακρίσεις σε αυτό αλλά και με ποιον τρόπο μπορεί να ενδυναμώσει τις γυναίκες και τα νέα κορίτσια.
Γιατί οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στο ποδόσφαιρο;
Tara Koleski: Υπάρχουν λιγότερες ευκαιρίες για τις γυναίκες. Στην Ελλάδα ακόμη και στο επαγγελματικό πρωτάθλημα. Δεν υπάρχουν αρκετές γυναίκες παίκτριες. Οι γυναίκες ξεκινούν σε μια πιο μεγάλη ηλικία. Από την άλλη υπάρχουν και χώρες που έχουν αγκαλιάσει το γυναικείο ποδόσφαιρο, έχουν αφιερώσει σε αυτό χρήμα και ενέργεια και τα πάνε πολύ καλά. Νομίζω ότι η κατάσταση συνεχώς βελτιώνεται αλλά υπάρχει ανάγκη να δημιουργούμε συνεχώς προγράμματα και νέες ευκαιρίες. Στην Αριζόνα στο πρόγραμμα ποδοσφαίρου για τους νέους έχουμε 50.000 παιδιά από τα οποία 25.000 είναι κορίτσια. Είναι ένα πολύ καλό ποσοστό. Το μόνο αρνητικό είναι ότι το ποσοστό των κοριτσιών που εγκαταλείπουν το άθλημα είναι μεγαλύτερο απ' ότι στα αγόρια.
Με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι το ποδόσφαιρο ενδυναμώνει τα κορίτσια;
Jennifer Grubb: Πολλά από αυτά που μας μαθαίνει το ποδόσφαιρο είναι δεξιότητες που μπορούμε να αξιοποιήσουμε και σε άλλους τομείς της ζωής μας. Συνεπώς δεν είναι μόνο το άθλημα αυτό καθ' εαυτό αλλά η εμπιστοσύνη που καλλιεργείται, το ομαδικό πνεύμα, η αυτοπεποίθηση. Σας ειδικός στην ψυχική υγεία ξέρω πως η αυτοπεποίθηση πηγάζει από τρία πράγματα. Από την αυτογνωσία, από την γνώση των ικανοτήτων μας και από την αυτοεκτίμηση. Όλα αυτά καλλιεργούνται στον αθλητισμό. Και όλα αυτά είναι δεξιότητες που είναι απαραίτητες στην ζωή μας.
T.K: Οι δεξιότητες που σου χαρίζει ο αθλητισμός δεν σε αναπτύσσουν μόνο σαν άνθρωπο αλλά σε βοηθούν να γίνεις και ένας καλός επαγγελματίας. Αυτό είναι πολύ χρήσιμο ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς πως η καριέρα στον αθλητισμό είναι κάτι που δεν διαρκεί όλη σου τη ζωή. Έχω δουλέψει πολλά χρόνια στις επιχειρήσεις. H επιμονή, η εργατικότητα και το να ξέρεις να αποτυγχάνεις -χαρακτηριστικά που καλλιεργεί ιδιαιτέρως ο αθλητισμός- είναι ζητούμενα στις επιχειρήσεις. Πιστεύω ότι δεν θα τα είχα πάει τόσο καλά στην καριέρα μου στις επιχειρήσεις αν δεν ήταν ο αθλητισμός. Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο προσπαθούμε να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες αθλήτριες είναι μέσα από την πρωτοβουλία Tackling Τransition. Ήταν κάτι που ξεκινήσαμε μια παρέα από φίλες, κάτι μικρό και περιορισμένο που όμως αναπτύσσεται πάρα πολύ γρήγορα. Προσπαθούμε να βρούμε τρόπους ώστε να κάνουμε ομαλή την μετάβαση των αθλητριών που ολοκληρώνουν την καριέρα τους στον αθλητισμό και δεν ξέρουν ποιο θα είναι το επόμενο βήμα τους. Ο αθλητισμός δίνει ταυτότητα, αυτοπεποίθηση, μια αίσθηση ομάδας. Όταν όμως όλο αυτό τελειώσει, αυτό σου προκαλεί μεγάλο άγχος. Πρέπει να επαναπροσδιορίσεις ποιος είσαι και να προχωρήσεις σε ένα επόμενο στάδιο. Μέσα από την επικοινωνία και το storytelling βοηθάμε η μία την άλλη να κάνουμε αυτήν την μετάβαση. Οι δεξιότητες που έχουμε αποκτήσει στον αθλητισμό μας βοηθάνε και στο να δημιουργήσουμε νέες ταυτότητες όταν ο αθλητισμός έχει τελειώσει.
Έχετε κάποια ιστορία κοριτσιού που να είναι ζωντανό παράδειγμα ενδυνάμωσης μέσα από τον αθλητισμό;
T. K Είχα δουλέψει με ένα κορίτσι του οποίου ο πατέρας είχε αυτοκτονήσει και η μητέρα της είχε πολλά απανωτά διαζύγια. Ήρθε να παίξει ποδόσφαιρο αναζητώντας ένα μέρος στο οποίο θα αισθάνεται ελεύθερη. Την δυνάμωσε γιατί το ένιωθε σαν ένα ασφαλές μέρος που μπορούσε να εκφραστεί. Οι προπονητές της ήταν μέντορές της και συχνά έπαιρναν ακόμη και τον γονεϊκό ρόλο. Η ενασχόληση της με τον αθλητισμό βοήθησε αυτό το κορίτσι να διαχειριστεί το τραύμα της. Ήταν για αυτήν μια θεραπευτική διαδικασία. Πριν λίγες μέρες μου έστειλε ένα μήνυμα ότι έγινε δεκτή στο Πανεπιστήμιο.
Μιλήσαμε για το τι δίνει το ποδόσφαιρο στις γυναίκες τι δίνουν όμως οι γυναίκες στο ποδόσφαιρο;
T.K: Υπάρχει η ανδρική οπτική που λέει ότι το ποδόσφαιρο γυναικών είναι πιο αργό από το ανδρικό, ότι δεν είναι τόσο απολαυστικό θέαμα. Νομίζω ότι απλά οι γυναίκες παίζουν με έναν διαφορετικό τρόπο από ότι οι άνδρες. Το ποιο είναι καλύτερο είναι υποκειμενικό. Όσο οι άνδρες επιδιώκουν την ταχύτητα οι γυναίκες επιδιώκουν το ομαδικό πνεύμα. Ακόμη και τα νέα κορίτσια το σημαντικότερο κριτήριο για να συνεχίζουν να παίζουν ποδόσφαιρο είναι να νιώθουν καλά με τις προπονητές, τις προπονήτριες και τις συμπαίκτριες τους.
Υπάρχουν μεγαλύτερες πιέσεις και διακρίσεις για τις γυναίκες στο ποδόσφαιρο;
JG: Πάντοτε υπήρχαν διακρίσεις κατά των γυναικών. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ευτυχώς φτάσαμε σε ένα σημείο που γυναίκες και άνδρες έχουν ίσες αμοιβές. Επίσης τα στερεότυπα για τις γυναίκες αθλήτριες παραμένουν και αποτελούν διάκριση.
ΤΚ: Οι γυναίκες έχουμε να παίξουμε έναν ρόλο στην κοινωνία και έναν άλλο ρόλο στο γήπεδο. Στο γήπεδο για να είσαι καλή παίκτρια πρέπει να είσαι δυνατή, επιβλητική. Στον εργασιακό χώρο αν μια γυναίκα είναι δεν καταλήγει καλά. Έχω υποστεί και εγώ διακρίσεις όντας στην πρώτη γραμμή του ποδοσφαίρου γυναικών αλλά ευτυχώς τώρα πια είμαστε σε ένα σημείο που οι γυναίκες βρίσκουν τη φωνή τους. Υπάρχει το κίνημα του #nomoresilence που προέκυψε μετά την υπόθεση της Yates στο ποδόσφαιρο αλλά και της Biles στην ενόργανη γυμναστική που έκανε πολλές γυναίκες να βγούνε μπροστά και να μιλήσουν για το ότι έπεσαν θύματα ανάρμοστων συμπεριφορών και αυτό απαιτεί τεράστιο θάρρος. Τώρα πια όλοι έχουμε άλλες προσδοκίες από τους ποδοσφαιρικούς συλλόγους νέων. Μπορώ να μιλήσουμε εκ μέρους του δικού μας που φρόντισε αμέσως να εντάξει στην επικοινωνία μας μηνύματα που ενθάρρυναν τα κορίτσια να μιλήσουν. Βλέπεις κάτι, πες κάτι. Το διδάσκουμε στους προπονητές μας, το διδάσκουμε και σε επίπεδο κολεγίων. Τώρα πια γίνεται καλύτερη δουλειά ως προς το κατά πόσο προστατεύουμε τις αθλήτριες μας.
Ποιες είναι οι προκλήσεις αλλά και οι χαρές που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες αθλήτριες στο ποδόσφαιρο.
ΤΚ Οι τραυματισμοί είναι μεγάλο εμπόδιο. Έχω υποβληθεί 12 φορές σε εγχείρηση στο γόνατο μου.
JG Το απότομο τέλος της καριέρας είναι επίσης κάτι πολύ τραυματικό. Κάποια στιγμή χτυπά το τηλέφωνό σου και σου λένε να πας να παραλάβεις τα πράγματα σου και την τελευταία σου επιταγή. Πάντως θυμάμαι με θετικό τρόπο την καριέρα μου στο ποδόσφαιρο. Αυτός είναι και ο λόγος που με κάνει να παραμένω στο άθλημα και ελπίζω να μεταδώσω λίγο από αυτό το πάθος και στις επόμενες γενιές .
Τι πρέπει να γίνει για να έχουμε περισσότερες γυναίκες στο ποδόσφαιρο;
Σε micro επίπεδο είναι το τι μπορούμε να κάνουμε η μια γυναίκα για την άλλη. Στον οργανισμό μας έχουμε πάνω από χίλια κορίτσια. Προσπαθώ να προσλαμβάνω γυναίκες αλλά και να προτρέπω τα μεγαλύτερα κορίτσια να βοηθούν τα μικρότερα . Σε macro επίπεδο ελπίζω προγράμματα σαν το «Score a Goal» να συνεχίζουν να ευαισθητοποιούν σε θέματα ενδυνάμωσης μέσα από τον αθλητισμό.